Zmiany w procedurze cywilnej

W ostatnim czasie Prezydent podpisał ustawę z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Co kolejna zmiana k.p.c. tym razem przewiduje?

1. Zmodyfikowano art. 165 § 2 k.p.c., w którym wskazano, że oddanie pisma procesowego w formie przesyłki poleconej w polskiej placówce pocztowej operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe lub w placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu.
2. Zatem obecnie, aby zachować termin do wniesienia pisma procesowego należy dopełnić dodatkowego obowiązku w postaci nadania pisma listem poleconym (poprzednio wystarczył zwykły list). Wystarczy za to nadać pismo u jakiegokolwiek polskiego operatora pocztowego (pod warunkiem, że  wykonuje on działalność na podstawie ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe). Taki wymóg nie obowiązuje jednak przy nadawaniu pism procesowych w pozostałych państwach Unii Europejskiej – rzecz jasna podmioty tam działające, nie wykonują usług na podstawie polskiego prawa pocztowego. Wystarczające więc jest nadanie pisma w placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej – wybór placówek  będzie zatem bardzo szeroki.
3. Wprowadzono także zmiany w postępowaniu nakazowym i upominawczym w ten sposób, że nadano nowe brzmienie artykułowi 480².  Nowe brzmienie przepisu pozwala sądowi na wskazanie w nakazie zapłaty innego niż  dwutygodniowy terminu zapłaty. W § 2 wskazano zaś w jakich wypadkach, jaki termin powinien sąd wyznaczyć w nakazie. Termin ten wynosi:
   1) dwa tygodnie od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce w kraju;
   2) miesiąc od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce poza granicami kraju na terytorium Unii Europejskiej;
   3) miesiąc od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce na terytorium Unii Europejskiej;
   4) trzy miesiące od dnia doręczenia nakazu, w przypadku gdy doręczenie nakazu ma mieć miejsce poza terytorium Unii Europejskiej.
4. Ponadto dodano dwa nowe paragrafy, § 2¹ i 2², w brzmieniu, które pozwalają na zmianę terminu spełnienia świadczenia oznaczonego w nakazie zapłaty, jeżeli po wydaniu nakazu zapłaty okaże się, że doręczenie nakazu zapłaty ma nastąpić w innym miejscu niż pierwotnie wskazane w pozwie.
5. W postępowaniu nakazowym zmieniono art. 485, nadając nowe brzmienie § 2, dodając dodatkowe wymogi do wydania nakazu zapłaty przeciwko konsumentowi w postaci przedstawienia wraz z pozwem umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem, wraz z deklaracją wekslową i załącznikami. Dodatkowo w treści pozwu skierowanego przeciwko osobie fizycznej konieczne jest zamieszczenie oświadczenia o tym, czy roszczenie dochodzone pozwem powstało w związku z umową zawartą z konsumentem. Konsekwencją tej zmiany jest wskazanie w nowym brzmieniu § 4, że jeśli nie dołączono oryginału weksla lub czeku lub w treści pozwu nie zamieszczono oświadczenia (nowy element), o którym mowa w § 2 zdanie czwarte, przewodniczący wzywa powoda do ich złożenia pod rygorem zwrotu pozwu na podstawie art. 130 k.p.c.. Kolejną konsekwencją dodania niniejszego oświadczenia jest dodanie § 5, w którym zawarto możliwość skazania na grzywnę powoda, jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika, który w złej wierze lub wskutek niezachowania należytej staranności złożył niezgodne z prawdą oświadczenie, że roszczenie dochodzone pozwem nie powstało w związku z umową zawartą z konsumentem.
6. Powyższe zmiany są konsekwencją między innymi wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, C-176/17 – Profi Credit Polska (Dz.U.UE.C.408).
7. Ustawa zmienia też prawo wekslowe oraz ustawę o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.